Co mówią przepisy?

Według przepisów prawo jazdy kategorii B daje kierowcy prawo do ciągnięcia przyczepy lekkiej. Czyli takiej, której dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 750 kilogramów. Nie ma takiego obowiązku aby przyczepa była wyposażona w hamulec najazdowy. Oznacza to, że zestaw obejmujący samochód oraz przyczepę może osiągnąć maksymalną masę 4250 kilogramów.

To nie wszystko, mając prawo jazdy kategorii B można ciągnąć przyczepę inną niż lekka, pod warunkiem, że masa całego zestawu nie będzie przekraczała 3500 kilogramów. Rzeczywista masa przyczepy nie może być większa od rzeczywistej masy samochodu.

Sprawa wydaje się prosta

Ale czy tak faktycznie jest? Diabeł tkwi w szczegółach. Choć poniekąd jest to oczywiste, że żaden samochód (kategorii B) nie może przekroczyć dopuszczalnej masy całkowitej 3500 kilogramów, to każdy samochód ma inną masę i wielkość. Różni się również jednostką napędową. Byłoby to niezmiernie zabawne ale również niebezpieczne, gdybyśmy zobaczyli SMARTa ciągnącego przyczepę o wiele większą od siebie. Dlatego w każdym dowodzie rejestracyjnym znajdziemy trzy wielkości, które pozwalają odpowiednio dobrać przyczepę:

1. F.1 – maksymalna masa całkowita pojazdu w kilogramach
2. Q.1 – maksymalna masa całkowita przyczepy z hamulcem w kilogramach
3. Q.2 – maksymalna masa całkowita przyczepy bez hamulca w kilogramach

Mimo tego, nie jest to wszystko tak proste jak może się wydawać. Z punktu widzenia przepisów przyczepa z hamulcem, to taka, w której hamulec uruchamiany jest z miejsca kierowcy. Jedynie przyczepy posiadające pneumatyczny układ hamulcowy spełniają to kryterium.

W którą rubrykę w takim razie wpasowują się przyczepy z hamulcem najazdowym? Wydawać by się mogło, że pasują do kategorii Q.2. Tymczasem nie do końca. Kategoria Q.2 zawiera przyczepy bez hamulca, a przecież przyczepy z hamulcem najazdowym posiadają hamulec. I jak to rozumieć?

Problem został dostrzeżony, dlatego wydano Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31.12.2002 r. Dz. U. 03.32.262 w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Według rozporządzenia stosunek dopuszczalnej masy całkowitej samochodu do dopuszczalnej masy całkowitej przyczepy musi wynosić 1,33:1. Upraszczając ten przepis, można powiedzieć, że dopuszczalna masa całkowita samochodu musi być o 1/3 większa od dopuszczalnej masy przyczepy.

Uprawnienie B96

Jeżeli wyjątkowo mocno zależy nam na możliwości prowadzenia zestawu z przyczepą ciężką, której łączna waga przekroczy trzy i pół tony, nie musimy zapisywać się kurs prawa jazdy B+E. Wystarczy postarać się o specjalne uprawnienie B96. Aby je otrzymać trzeba zdać egzamin państwowy. Co więcej, można przystąpić do niego od razu, bez konieczności przechodzenia szkolenia. Dzięki uprawnieniu B96 można prowadzić zestaw, którego dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 4250 kg, a przyczepa nie należy do kategorii lekkich przyczep.

Co zmienia granica 3,5 tony?

Jeśli masa zestawu przekroczy trzy i pół tony, wówczas należy wnieść opłatę za korzystanie z płatnych dróg. Warto podkreślić, że odkąd wprowadzono elektroniczny system poboru opłat na drogach krajowych, pojazdy, których masa przekracza wskazaną wartość, są traktowane tak, jak samochody ciężarowe.

Właściciele pojazdów przekraczający tę granicę, muszą zaopatrzyć się we viabox, który obsługuje bramownicę viatoll. Brak opłaty elektronicznej poskutkuje tym, że na właściciela pojazdu prawdopodobnie zostanie nałożona kara w wysokości 500 zł. Z kolei za używanie viaboxa niezgodnie z przeznaczeniem, można otrzymać karę w wysokości 250 zł.

O czym należy pamiętać ciągnąc przyczepę?

Należy odpowiednio dostosować prędkość jazdy. Oczywistym jest, że bezpieczeństwo jazdy zmienia się w zależności od masy przyczepy. Z większym ciężarem ciężej będzie prowadzić. Warto pamiętać, że przepisy ruchu drogowego regulują prędkości jazdy z przyczepą. Poza obszarem zabudowanym, na drodze jednojezdniowej można jechać maksymalnie 70 km/h, na dwujezdniowej 80 km/h.

Nie wolno zapominać o tym, że masa przyczepy musi być zawsze mniejsza od masy pojazdu. Warto dodać, że przekroczenie dopuszczalnej masy całkowitej pojazdów powoduje nie tylko możliwość przeprowadzenia kontroli przez drogówkę, ale co ważniejsze, przez Inspekcję Transportu Drogowego. Jeśli okaże się, że samochód jest wykorzystywany do działalności gospodarczej, można spodziewać się pełnej kontroli.

Niewiedza może być przyczyną kłopotów

Zanim wybierzemy się na wakacje z przyczepą, dokładnie zapoznajmy się z tematem. Jeżeli mamy taką możliwość, poprośmy o radę osoby, które są na bieżąco z przepisami ruchu drogowego i obowiązującymi zasadami. Niewinny wyjazd na wakacje może zamienić się w drogi mandat i pełną kontrolę, jeżeli podejdziemy do tematu zbyt nonszalancko.

Choć przepisy dotyczące dopuszczalnych przyczep nie są do końca jednoznaczne, na podstawie przykładów podanych w tekście widać, że można je różnie interpretować. Niemniej jednak po głębszym zapoznaniu się z tematem, okazuje się, że da się określić (przynajmniej mniej-więcej), jaką masę całkowitą powinna mieć przyczepa.

Niezależnie od tego, co podają różne źródła, pamiętaj o tym, że każdy przypadek jest zindywidualizowany. Wszystko zależy od masy całkowitej pojazdu dodanej do masy całkowitej przyczepy, którą chciałbyś podpiąć do samochodu. Jeżeli już podejmiesz właściwą decyzję, nie zapominaj o bezpiecznej jeździe. Jeżdżąc z obciążeniem zachowaj właściwą odległość od innych pojazdów i nie przekraczaj prędkości zalecanych dla pojazdów z przyczepami. Lepiej sprawdź wszystko zanim zdecydujesz się na zakup lub wypożyczenie przyczepy, aby uniknąć niepotrzebnych kłopotów.